نظریه فطرت و آرای جامعه شناختی و معرفت شناختی علامه طباطبایی
Authors
abstract
علامه طباطبایی نظریه فطرت را براساس اصل هدایت عمومی بنا مینهد. وی در عین اعتقاد به نظریه سعادت و شقاوت ذاتی و ازلی انسانها، آن را بهگونهای تقریر میکند که با نظریه فطرت خیرگرای انسان سازگار باشد. علامه در اندیشههای اجتماعی خود بهوفور به فطرت استناد میکند. غریزه استخدام و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان، تحلیل رابطه فطرت و آزادی، رابطه دفاع و جهاد با فطرت، پیوند میان اصل مالکیت و فطرت، تحلیل رابطه عدالت و فطرت، از رئوس اندیشههای جامعهشناختی علامه در حوزه فطرت است. شاید مهمترین کارکرد معرفتی نظریه در اندیشه علامه به حوزه معرفتشناسی مربوط باشد. علامه برای اثبات کارآیی عقل در حوزه مابعدالطبیعه، به فطری بودن جستجو از حقایق مابعدالطبیعی استناد میکند. او انسان را فطرتاً حقیقتجو، واقعگرا و تابع حق میداند. علامه در عین اعتقاد به نظریه فطرت، نظریه یادآوری را که میراثی افلاطونی است، مردود میشمارد. وی تفکر منطقی براساس تألیف مقدمات و استنتاج از آن را مقتضای فطرت انسان و مورد تأیید قرآن قلمداد کرده است و از این طریق مشروعیت آن را تضمین مینماید.
similar resources
تحلیل وجوه معناشناختی، منطقی، معرفت شناختی و وجود شناختی نظریه اعتباریات علامه طباطبایی
نظریه ٔ اعتباریات، از جمله دیدگاه های بدیع و ابتکاری علامهٔ طباطبایی است که هنوز آن گونه که شایسته است، مورد تحلیل و موشکافی قرار نگرفته است. یکی از مهم ترین قدم ها در تبیین دیدگاه علامه در باب اعتباریات، توجه به تعدّد و تنوّع مفاهیم و مطالب مطروحه در آثار متعدد علامه طباطبایی است. فرض بنیادین این پژوهش، آن است که آنچه علامه طباطبایی در ذیل مبحث اعتباریات مطرح کرده اند، دربردارندهٔ مجموعه ای از دیدگ...
full textآسیبشناسی معرفت دینی با تأکید بر آرای علامه طباطبایی
آسیبشناسی معرفت دینی ـ بهمعنای شناخت آفاتی که به درک و باور دینی زیان میرساند ـ از بحثهای نوپایی است که البته میتوان برخی نمودهای آن را از لابهلای آثار پیشینیان نیز استخراج نمود. علامه طباطبایی در قامت یک متفکر دینی با غور در منابع اسلام، ضمن شناخت آسیبهای معرفت دینی، به مقابله با آنها پرداخته و از این رهگذر، شیوههای متفاوتی برای فهم صحیح دین ارائه نموده است. نوشتار حاضر ضمن برشمردن مهم...
full textنظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظام حقوقی- سیاسی جامعه
علامه طباطبایی از جمله متفکران بزرگ اسلامی است. او، با ارائة نظریة اعتباریات، تحول بزرگی در عرصة معرفتشناسی فلسفة اسلامی ایجاد کرد، که نتایج آن بر حوزههای گوناگون علوم انسانی، بهویژه حقوق عمومی، تأثیرگذار است. علامه طباطبایی، با بحث پیرامون اعتباریات اجتماعی، به بررسی مفاهیم و مقولاتی میپردازد که از عناصر مطرح در حوزة حقوق عمومی و به نوعی بیانگر نگاه ایشان به نظام سیاسی و ساختار حکومتی اس...
full textآسیب شناسی معرفت دینی با تأکید بر آرای علامه طباطبایی
آسیب شناسی معرفت دینی ـ به معنای شناخت آفاتی که به درک و باور دینی زیان می رساند ـ از بحث های نوپایی است که البته می توان برخی نمودهای آن را از لابه لای آثار پیشینیان نیز استخراج نمود. علامه طباطبایی در قامت یک متفکر دینی با غور در منابع اسلام، ضمن شناخت آسیب های معرفت دینی، به مقابله با آنها پرداخته و از این رهگذر، شیوه های متفاوتی برای فهم صحیح دین ارائه نموده است. نوشتار حاضر ضمن برشمردن مهم...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
انسان پژوهی دینیPublisher: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی
ISSN 6024-2251
volume 12
issue 33 2015
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023